Uzak Doğu Orta Doğu ile Yakınlaşıyor

Sibel Karabel ile Asya Gündemi’nde bu hafta 2022 Davos Zirvesi’nde Asya ülkelerinin mesajları ve Devlet Başkanı Moon Jae-in’in Körfez ülkeleri ziyareti ele alındı

İstanbul Gedik Üniversitesi ASEAN Stratejik Çalışmalar Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Sibel Karabel tarafından hazırlanıp sunulan Asya Gündemi’nde, 17-21 Ocak tarihleri arasında çevrimiçi olarak düzenlenen Davos 2022’de Asya ülkelerinin güncel mesajları analiz edildi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Hindistan Devlet Başkanı Ram Nath Kovind ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres’in de katıldığı zirve bu sene Dünyanın Durumu ana teması ile düzenlendi. Dünya Ekonomik Forumu tarafından zirve sonrası yayınlanan 2022 Riskleri konulu raporda pandemi ile mücadelede aşılamanın rolü ana konu olarak yer aldı. Aşıya erişimde eşitsizliğin giderilmesinin de bu konu kapsamında konuşulduğunu söyleyen Sibel Karabel, “Tüm tarafların birleştiği konu aşılamanın tüm kesimlere ulaştırılması. Çünkü aşılamanın sürdürülmemesi ve Kovid-19’un devam etmesi ekonomik ilerlemeye de sekte vurmakta. Bu durumun yarattığı belirsizlik ortamının da giderilmesi amaçlanıyor. Aşı eşitsizliği bu anlamda bertaraf edilmek isteniyor. Bu durum verilerle de ispatlanıyor. Dünyanın en yoksul 52 ülkesi dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 20’sini oluşturuyor. Bu ülke vatandaşlarının da sadece yüzde 6’sı aşılanmış durumda. Dünyada nüfusunun yüzde 70’ini aşılatabilen ise sadece 50 ülke var. Bu da aşı eşitsizliğini ortaya koyuyor.”

Dijitalleşmede Hızlı Dönüşüm Hedefleniyor

Pandeminin etkisiyle artan dijitalleşme de zirvede konuşulan konular arasındaydı. Ülkelerin dijitalleşmeyi daha çok hızlandırmayı hedeflediğini aktaran Sibel Karabel, “Özellikle ASEAN ülkeleri için dijitalleşme bir sorun. Ekonomik büyümedeki hedeflerini pandemiye rağmen yakalamış olmalarına rağmen dijitalleşmenin gayri safi oranlarına baktığımızda yüzde 7. Her ülkenin dijitalleşmeyi yakalama hızı aynı değil. Ve dijitalleşmenin olumsuz etkisi de var. Pandemide dijital saldırılar yüzde 400 arttı.”

Pandemi, sadece ekonomik anlamda değil, sosyal alanda da insanlar etkiledi. Sosyal uyum sorunu başlığı altında sosyal adaletsizliğin ve gelir eşitsizliğine yer verilen raporda Sibel Karabel 51 milyon insanın pandemi öncesi döneme göre yoksulluk sınırında olduğunu söyledi.

İklim değişikliği Davos 2022’nin başka bir gündem maddesiydi. Sibel Karabel alınan kararlarda Glasgow’da düzenlenen iklim zirvesinin de etkili olduğunu söyledi. Kömürden temiz enerjiye geçme vurgusunun yer aldığı zirvede karbon ve metan emisyonlarının azaltılması hedeflendi. Dünyadaki orman hazinesinin yüzde 91’ine denk gelen 141 ülkede 2030’a kadar ormansızlaştırmaya karşı bir taahhüt kararı alındı.

Çinping: “Zorluklar Birlikte Aşılmalı”

Çin Devlet Başkanı Şi Çinping’in Davos konuşmasında dünyanın yüz yılda bir görülen bir değişim içerisinde olduğunu söyledi. Konfüçyüs öğretisinde zıtların birlikteliği ve Hegel’in karşıtların birbirini beslemesi düşüncesi konuşmada yer buldu. Konuşmayı yorumlayan Sibel Karabel: “Burada Çinping, ülkeler arası iş birliğinin altını çizmeyi ve zorlukları dünya ülkelerinin birlikte atlatmasının daha kolay olacağını vurguladı. Konuşmada ayrıca ülkeler arası ilişkilerde her iki tarafın da kazanması gerektiğine değinildi.

Kishida: “Kapitalizmin Dönüşümü Gerekli”

Japonya Başbakanı Fumio Kishida, ekonomik anlamda önceki yönetimlerin politikasını devam ettiriyor. Kovid’i, her anlamda yenmeyi hedeflediğini vurgulayan Kishida, kapitalizmin Japonya’ya özgü bir formülle güncellenmesi gerektiğini söyledi. Devlet kapitalizminin kontrol mekanizmalarıyla uygulanması gerektiğini söyleyen Kishida’nın konuşmasını Sibel Karabel şu şekilde yorumladı: “Konuşmada başbakan Japonya’nın liberal demokratik toplumun dönüşümü ile devlet kapitalizminin birlikte gerçekleştirilmesi gerektiğine değindi. Yenilenebilir enerji maliyetlerinin yüksek olduğunu söyleyen Kishida, buna rağmen Asya’da sıfır emisyon hedefinin iş birliği halinde uygulanması gerektiğini ekledi.”

Güney Kore’nin Orta Doğu İlişkileri

Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in’in Orta Doğu ülkelerine düzenlediği ziyareti de Asya Gündemi’nin başlıkları arasında yer aldı. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Mısır’ı ziyaret eden Moon Jae-in, Suudi Arabistan ile 13 yatırım anlaşması imzaladı. Özellikle hidrojen ekonomisine yönelik yatırımların ele alındığı anlaşmada çevre dostu enerji üretim yöntemlerine yönelik de adım atıldı. Güney Kore’nin hidrojen depolama, lojistik ve dağıtımında iş birliğini kapsayan görüşmeler, serbest ticaret anlaşmaları ile ilgili fikir alışverişini de kapsadı. Sibel Karabel bu ziyaretleri şu şekilde değerlendirdi: “Güney Kore, anlaşma yaptığı ülkelerin siyasi rejimlerine herhangi bir müdahale ve eleştiriden kaçınıyor. Bu anlamda Çin ile benzer bir dış politikaya sahip. İnsan hakları kayıplarını da ilişkiyi bozucu bir unsur olarak ele almıyor. Ekonomik bir pragmatizm uygulanıyor.

Sibel Karabel ile Asya Gündemi programının tamamını buradan dinleyebilirsiniz: