Doğru Tercih Nasıl Yapılmalı?

Üniversite sınav sonuçlarının açıklanması sonrası aday öğrenciler için tercih maratonu 27 Temmuz’da başlayacak. Bu sene de öğrencilerin yol gösterici programı Tercih Rehberi, Hande Demirel’in sunumuyla uzmanlardan tercih için püf noktalarını İstanbul Gedik Üniversitesi YouTube sayfasında yayınlanıyor.

Yeni bir üniversite tercih döneminde Hande Demirel ile Tercih Rehberi, eğitim dünyasından uzman konukları aday öğrenciler ile buluşturuyor. İstanbul Gedik Üniversitesi YouTube sayfasından yayınlanan Tercih Rehberi’nin ilk konuğu Gebze Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM) Müdürü Mustafa İşlek oldu. Geçtiğimiz yıllarda uygulanan baraj sisteminin bu sene uygulanmayacağı tercih döneminde İşlek, “Barajın kalkması bir fırsat gibi görünse de sadece bu yüzden tercih yapılmamalı. Kişi istemediği, sevmediği bir bölümü sırf baraj kalktığı için yazmamalı. Sadece bir uzman üzerinden değil, okuldaki psikolojik danışman ve rehberlik öğretmenleri dahil olmak üzere farklı kişilere danışmak tercih listesini doğru yönde zenginleştirir.”

Gebze RAM Müdürü Mustafa İşlek

Mustafa İşlek doğru tercihte aday öğrencilerin yapması gerekenleri şu şekilde sıraladı:

•   Kendini tanımak
• Seçmeyi düşünülen mesleği araştırmak
• İsteklerini bilmesi, hedefi belirlemek
• Puanların dışında sıralamalara dikkat etmek

İşlek, ÖSYM’nin geçen sene yayınlanan tercih rehberinden ve YÖK Atlas sitesi üzerinden tercih edilecek üniversite ve bölümlerin sıralamalarına bakılması gerektiğini de kaydetti: “Her sene öğrenci profili ve tercih edilen bölümler değişse de son üç seneye bakıldığında bölümlerin bu seneki sıralamasını verebilir.”

   Meslek Seçmek Bir Yaşam Biçimi Seçmektir

Dr. Oktay Aydın

Tercih Rehberi’nin ikinci bölümüne konuk olan Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Uzman Psikolojik Danışman Dr. Oktay Aydın, meslek seçiminde hangi ölçütlerin önemli olduğunu anlattı. Meslek seçiminin belli bir bilinçle yapılmadığını söyleyen Aydın, “Meslek seçiminde aileler, uzmanlar ve gençler farklı noktalarda duruyor. Halbuki hepsi ortak adım atıp bilinçli bir kariyer planlaması ve meslek seçimi yapılabilir. Bir meslek seçimi, yaşamın en az 50 yılını etkileyecek bir tercih. Bundan dolayı meslek seçmek sadece iş değil bir yaşam biçimi de seçmektir. Bir yandan da ekonomik ve sosyokültürel sınıf seçmektir. Çünkü meslekten mesleğe konuşulan konular ve dünyaya bakış değişebiliyor.” dedi.

“Ben Kimim Sorusu Sorulmalı”

Aydın, “Öğrencinin meslek seçiminde ilk olarak kendini tanıması lazım. Sonrasında meslekleri tanıması ve meslekler ile kendisi arasında doğru bir ilişki kurması lazım. Maalesef çoğu öğrencimizin ‘Ben kimim?’ sorusunu sormadığını görüyorum. Meslekler hakkında farkındalık ve bilgi de söz konusu değil. Özellikle 10 ve 11. Sınıftaki öğrencilerin farklı meslek grubundan insanlarla tanışmasını, bilgi alışverişinde bulunmasını tavsiye ederim. Okulların düzenlediği meslek tanıtım etkinliklerine katılmaları verimli olacaktır.” diye kaydetti.

Aileler Nerede Durmalı?

Meslek seçimi dışında kişinin bireyselliğinin de gelecekteki yaşamında önemli olduğunu söyleyen Aydın, “Kültürel yapımız gençlerin bireyselleşmesini aileden tamamen kopmak olarak algılıyor. Halbuki bireyleşerek gençler kendi kararlarını verecek konuma geliyor ve aile bireyleri ile daha sağlıklı ilişkiler kuruyor, daha rasyonel oluyor. Bizde maalesef bağımlılık yatırımı yapıyor. Aileler de meslek seçimi konusunda çocuklara manipülasyon yapıyor. Ailelerin meslek seçiminde karar verici olması doğru değil. Sadece gözlem ve fikirler çocuklara aktarılmalı, çocukların soruları yanıtlanmalı. Aileler kendi yarım kalmışlıklarını çocuklara dayatmamalı.” diye ekledi.

Dr. Oktay Aydın üniversite tercihlerinde dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıraladı:

• Öğrencilerin kendi kişilik tipolojilerini bilmeleri gerekir. (Dışa dönüklük, içe dönüklük, duygusallık, rasyonellik gibi)
• Yeteneklerini keşfetmesi. Görsel, matematik-sayısal, sözel-dil, işitsel-müzik, sosyal, kişisel öze dönük, estetik, doğa yönünden farklı yetenek türlerinden hangisine eğilim olduğu fark edilmeli.
• Hangi mesleklerin sevildiği üzerine düşünülmeli.
• Kişi değerler sistemini keşfetmeli. Kişinin meslek seçiminde öncelik sırası nedir? Para mı, yardım etmek mi, sosyal ilişkiler kurmak mı?

Hande Demirel ile Tercih Rehberi, üniversite tercih dönemi boyunca aday öğrencilerin sorularını uzman konuklar ile cevaplandırmaya devam edecek. İstanbul Gedik Üniversitesi’nin YouTube sayfasında yayınlanan Tercih Rehberi ile birlikte Gedik Üniversitesi öğrencilerinin düşünceleri de “Öğrencilerimiz Anlatıyor” bölümünde yer alıyor.