AKADEMİK PODCASTLER: Bilişim Suçları Nedir?

Dijitalleşen dünyada, teknoloji hayatımızın her alanına entegre olmuşken, suçlar da bu dijital ortamda kendini farklı şekillerde göstermeye başlamıştır. Bu suçlar, klasik suçlardan farklı olarak, dijital ortamda işlenen ve genellikle sanal dünyada sonuçlanan suçlardır. Bu yazıda, “birişim suçları” kavramını ele alacak ve bu suçların hukuki düzenlemelerini inceleyeceğiz. Bu haftaki Akademik Podcastler’de Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Gürkan Özocak bilişim suçları nedir sorusunu yanıtladı.

Bilişim Suçları Nedir?

Bilişim suçları, dijital ortamda işlenen ve sonuçları itibarıyla bilgisayar sistemlerine, ağlara veya internet ortamına müdahale eden suçlardır. Bu suçlar, sanal dünya ve teknoloji araçları kullanılarak işlenebileceği gibi, klasik fiziksel suçların dijital ortamda gerçekleştirilmesiyle de ortaya çıkabilir. Örneğin, bir sistemin hackerlar tarafından izinsiz olarak ele geçirilmesi, verilerin çalınması veya bozulması gibi fiiller bu kategoriye girer.

Bilişim Suçlarının Fiziksel Suçlardan Farkları

Bilişim suçlarının en önemli farkı, dijital ortamda işleniyor olmalarıdır. Bu suçlar, fiziksel bir ortamda değil, dijital ağlar, bilgisayarlar, internet sistemleri gibi sanal alanlarda gerçekleşir. Ayrıca, bu suçların çoğu, fiziksel bir temas gerektirmeden, uzaktan ve anonim şekilde işlenebilir. Örneğin, bir kişinin bilgisayarına izinsiz giriş yapmak, verileri silmek veya çalmak, fiziksel bir etkileşimde bulunmadan yapılan suçlardır.

Bilişim Suçları ve Hukuki Düzenlemeler

Bilişim suçları, hem ulusal mevzuatta hem de uluslararası düzeyde düzenlemelere tabi tutulmuştur. Türkiye’de, Türk Ceza Kanunu’nun çeşitli maddeleri bu suçları kapsayan düzenlemeler içerir. Özellikle, bilgisayar sistemlerine izinsiz erişim, verilerin yok edilmesi, değiştirilmesi veya bozulması gibi suçlar, Türk Ceza Kanunu’nun 243. ve 244. maddelerinde yer almaktadır. Ayrıca, 245. madde, bu suçlara ilişkin kullanılan yazılımların üretilmesi, satılması ve başkalarına temin edilmesi gibi fiilleri de suç olarak tanımlar.

Bunun yanı sıra, uluslararası alanda da dijital suçlara dair düzenlemeler bulunmaktadır. Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan Siber Suç Sözleşmesi (Budapeşte Sözleşmesi), bu alandaki uluslararası düzenlemeleri belirleyen temel metinlerden biridir. Bu sözleşmeye imza atan ülkeler, siber suçlarla mücadele etmek için kendi hukuk sistemlerinde gerekli düzenlemeleri yapmak zorundadırlar. Bu sözleşme, devletler arasında işbirliğini teşvik ederek, siber suçların tespiti ve suçluların yakalanmasını kolaylaştırmaktadır.

Yaygın Bilişim Suçları ve Örnekler

Bilişim suçları arasında en yaygın olanlar şunlardır:

• Hackerlık (Sisteme İzinsiz Giriş): Bir kişinin, başkasına ait bir sisteme izinsiz olarak girmesi, şifreleri kırarak ya da başka yollarla sistemin içine sızması. Bu, genellikle siber suçların en bilinen örneğidir.
• DDoS Saldırıları (Dağıtık Hizmet Engelleme Saldırıları): Bir sisteme, web sitesine ya da sunucuya yoğun bir şekilde talep göndererek, sistemin çökmesine veya çalışamaz hale gelmesine neden olmak. Bu tür saldırılar, özellikle büyük organizasyonların web sitelerine yönelik sıklıkla gerçekleşir.
• Veri Çalmak veya Değiştirmek: Sistemdeki verileri izinsiz olarak değiştirmek, silmek ya da başka bir yere aktarmak. Bu, kişisel verilerin çalınması ve bununla ilgili suçlar da dahil olmak üzere çok çeşitli suçları kapsar.
• Siber Dolandırıcılık ve Kimlik Hırsızlığı: Dijital platformlar üzerinden yapılan dolandırıcılık faaliyetleri, örneğin sahte e-postalarla kişisel bilgilerin çalınması.

Bilişim Suçlarında Delil Toplama ve Hukuki Yöntemler

Bilişim suçlarının en belirgin farklarından biri, delillerin dijital ortamda bulunmasıdır. Bu nedenle, bu tür suçların tespit edilmesi ve suçluların yakalanması için dijital delillerin toplanması oldukça önemlidir. Dijital deliller, bilgisayarlar, sunucular, cep telefonları ve internet trafiği gibi kaynaklardan elde edilir. Bu süreç, fiziksel suçların delil toplama yöntemlerinden farklıdır ve genellikle daha özel teknik bilgi ve donanım gerektirir.

Bilişim suçlarıyla ilgili delil toplama, sadece ulusal yasalarla değil, aynı zamanda uluslararası düzenlemelere de uygun olmalıdır. Bu sebeple, dijital delillerin elde edilmesi, her ülkenin hukuk sistemine göre farklılık gösterebilir. Ayrıca, dijital delillerin güvenliği de büyük önem taşır; çünkü delillerin kaybolması veya bozulması, suçlunun yakalanmasını engelleyebilir.