GÜNDEMİN İÇİNDEN: Dünyada Değişen Siyasi Denge Ekonomiyi Nasıl Etkileyecek?
Written by Radyo Gedik on 26 Kasım 2024
Dr. Hakan Çınar, bu haftaki Gündemin İçinden programında Orta Doğu’daki gelişmeler, Avrupa ekonomisinde dış ticaret verileri, Çin’in ticari hamleleri ile elektrikli otomotiv dünyasından güncel gelişmeleri aktardı.
Dr. Hakan Çınar Türkiye ve dünyadan ekonomik, siyasi ve sosyal gelişmeleri her Pazartesi Radyo Gedik’te ele alıyor. Bu hafta Dr. Hakan Çınar şu başlıkları ele aldı:
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) Başkanı Joachim Nagel, küresel ekonominin giderek daha fazla parçalanma riskiyle karşı karşıya olduğunu belirterek, bu gelişmenin para politikasını zorlaştırabileceğini ifade etti. Tokyo Üniversitesi’nde gerçekleştirdiği konuşmasında, küresel ekonomik entegrasyonun azalmasının endişe verici bir durum yarattığını vurgulayan Nagel, enflasyonist baskıların artabileceğini ve ekonomik dalgalanmaların ekonomik istikrarı tehdit edebileceğini söyledi.
Nagel, “Ekonomik parçalanmanın ilk işaretleri giderek daha belirgin hale geliyor ve bu endişe verici bir gelişme,” diyerek, küresel ticaretteki gerilimlerin artmasının, özellikle ABD ile Çin arasındaki gerginliğin daha fazla enflasyonist baskılara yol açabileceğine dikkat çekti. Bu durumun küresel ekonomik zorlukları artırabileceğini belirten Nagel, ekonomik işbirliğinin yeniden sağlanması gerektiğini de vurguladı.
Avrupa Ekonomisinde Dış Ticaret Verileri Açıklandı
Eurostat tarafından açıklanan verilere göre, Avrupa Birliği (AB) Eylül ayında 212,6 milyar Euro ihracat gerçekleştirdi ve bu, geçen yılın aynı dönemine göre %8’lik bir artışı işaret ediyor. İthalat ise %3 azalarak 203 milyar Euro seviyesinde kaldı. Bu dönemde AB, 9,6 milyar Euro dış ticaret fazlası verdi. Türkiye, AB’nin dış ticaretinde önemli bir rol oynamaya devam ediyor ve özellikle AB’ye yapılan ihracatın artışı dikkat çekiyor. Türkiye, Çin’in ardından AB’ye yapılan ihracatta ikinci sırada yer alıyor.
Orta Doğu’da Gerilimler ve ABD’nin Diplomatik Çabaları
Orta Doğu’da özellikle İsrail ve Hizbullah arasındaki gerilim, bölgede önemli bir kriz kaynağı oluşturuyor. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre, Amerika Birleşik Devletleri bu çatışmayı sona erdirmek amacıyla Lübnan’a bir teklif gönderdi. Henüz kesin bir anlaşma sağlanmamış olsa da, bölgede bir ateşkes sağlanma olasılığı artmış durumda. ABD’nin bu konuda daha fazla diplomatik çaba sarf etmesi bekleniyor.
Türkiye’de Ticaret ve Ekonomi Alanında Önemli Değişiklikler
Türkiye, son dönemde ekonomik ve ticari alanda önemli gelişmelere sahne oluyor. Ünlü e-ticaret platformlarından Hepsi Burada, Kazakistanlı bir gruba satıldı. Bu satış, Türkiye’nin e-ticaret sektöründeki büyüme ve dönüşümünü yansıtıyor. Ayrıca, Türkiye’nin lojistik sektörü de büyük değişimlere uğruyor. Türkiye merkezli uluslararası taşımacılık şirketi Ekolojistik, Danimarkalı DFTS firmasına satıldı. Bu tür yatırımlar, Türkiye’nin lojistik pazarındaki büyüme potansiyelini gösteriyor.
Ford’un Elektrikli Araç Üretimi Nedeniyle Avrupa’da İşten Çıkarma Kararı
Ford, Avrupa’daki elektrikli araç üretimindeki zorluklar ve sektördeki daralma nedeniyle 4.000 kişiyi işten çıkarma kararı aldı. Bu karar, elektrikli araç üretiminin sektördeki iş gücü üzerindeki etkilerini gösteriyor. Elektrikli araç geçişinin Avrupa otomotiv sektöründe zorluklar yarattığı, üretim maliyetlerinin arttığı ve pazarın daraldığı ifade ediliyor.
Çin’in Ticaret ve Robotik Alanındaki Başarıları
Çin, endüstriyel robot kullanımı konusunda liderliğini sürdürmeye devam ediyor. 2023 yılı itibariyle, Çin’de her 10.000 işçiye düşen endüstriyel robot sayısı 477’ye yükseldi. Bu başarı, Çin’in imalat sektöründeki rekabet gücünü artırırken, ülke dünya sıralamasında Güney Kore ve Singapur’un ardından 3. sırada yer alıyor. Çin’in son yıllarda robot kullanımını iki katına çıkarması, ülkenin sanayi üretimindeki yenilikçi yönünü pekiştiriyor.
Şi Jinping, Trump ve Küresel Ekonomi Üzerine Açıklamalarda Bulundu
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Donald Trump’ın Amerika Birleşik Devletleri Başkanlığı’na seçilmesinin ardından küresel ekonomik sisteme dair önemli açıklamalarda bulundu. Trump’ın Çin’e yönelik yüksek gümrük vergisi uygulama adımlarını eleştiren Şi, küreselleşmenin tehdit altında olduğunu ve dünya ekonomisinin parçalanma riskinin arttığını vurguladı. Şi, küresel ekonomik işbirliğinin engellenmesinin, ülkeler arasındaki ekonomik bağımlılık ve işbirliğini zayıflatacağı uyarısında bulundu. APEC (Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği) zirvesinde yaptığı konuşmada, tek taraflılık ve korumacılığı reddettiğini belirten Şi, Çin’in büyüyen ekonomik gücüne rağmen, dünya ekonomisinin daha fazla parçalanmasının tehlikelerine dikkat çekti.
Tayvan ve Çin’in İlişkileri Gerginleşiyor
Çin’in Tayvan üzerindeki politikaları, dünya gündemindeki sıcak konulardan biri olmaya devam ediyor. Şi Jinping, Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın korunması gerektiğini ancak Tayvan’ın bağımsızlığını talep eden ayrılıkçı faaliyetlerin bu barışı tehdit ettiğini ifade etti. ABD’nin Tayvan konusunda attığı adımların, Çin’in bölgedeki güvenliğini tehdit ettiğini belirten Şi, Tayvan’ın bağımsızlık hareketine karşı her zaman barışçıl bir yeniden birleşme planını savunduklarını ve uluslararası toplumdan da bu konuda destek beklediklerini dile getirdi.
Ukrayna’da Rusya’nın Yoğun Hava Saldırıları Devam Ediyor
Ukrayna’daki savaşın seyrinde önemli bir gelişme yaşanıyor. Rusya, son üç ayın en yoğun hava saldırılarını başlatarak Ukrayna’nın enerji altyapısını hedef aldı. Kış aylarına girerken, Ukrayna’da elektrik üretim kapasitesinin yok edilmesi riski artmış durumda. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenski, bu saldırılara karşı koymak için savunma stratejilerini güçlendirme çabalarına devam ediyor. ABD ise, Ukrayna’ya sağladığı askeri yardımlarla savaşın gidişatına müdahil olmaya devam ediyor. Biden yönetimi, Ukrayna’nın Rus topraklarını hedef almasına izin verdi ve bu durum, savaşın dinamiklerini değiştirdi.
Morgan Stanley Türkiye Ekonomisi İçin Olumlu Beklentilerde
Dünyanın önde gelen finans kuruluşlarından Morgan Stanley, Türkiye ekonomisi için olumlu bir perspektif sundu. 2025 yılı için Türkiye’de enflasyonun yüzde 20’ye düşmesi ve faiz indirimlerinin başlaması bekleniyor. Ekonomistler, Türkiye’nin enflasyonla mücadelede bir dönüm noktasına geldiğini vurguluyor. Özellikle çekirdek enflasyonun, parasal sıkılaştırma önlemleriyle iyileşmeye başladığını ancak hizmet sektöründeki enflasyonun sabit kaldığını belirtiyorlar. Türkiye’nin güçlü bir ekonomik büyüme beklentisiyle, küresel piyasalarda dikkatle izlenmeye devam ediliyor.
Türkiye’nin Enerji Sektöründe Yeni Keşifler
Türkiye, enerji sektöründe önemli bir adım attı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, Şırnak, Hakkari ve Van bölgelerinde yeni petrol rezervleri keşfedildiğini duyurdu. Toplamda 66 milyon varil yeni petrol rezervinin bulunduğu belirtilirken, yıl sonuna kadar bu miktarın artırılması hedefleniyor. Türkiye’nin yerli enerji üretimine yönelik altyapı yatırımları, enerji bağımsızlığını güçlendirme yolunda önemli adımlar atılmasına olanak tanıyor. Ayrıca, Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10’unu karşılayacak nükleer santrallerin devreye girmesiyle, karbon emisyonlarında ciddi bir azalma sağlanması bekleniyor.
Yunanistan’da Türkiye İle İlgili Siyasi Gerilim
Yunanistan’da eski Başbakan Antonis Samaras’ın Türkiye’ye ilişkin açıklamaları, siyasi gerilimlere yol açtı. Samaras, mevcut hükümeti Türkiye’ye karşı fazla yumuşak davranmakla suçladı. Bu açıklamalar, Yunan hükümetinin resmi politikalarıyla çeliştiği için Samaras, partisinden ihraç edildi. Türkiye-Yunanistan ilişkilerindeki bu gerilim, özellikle Doğu Akdeniz’deki deniz sınırları ve enerji kaynakları üzerine devam eden tartışmalarla daha da derinleşiyor.
Dr. Hakan Çınar ile Gündemin İçinden programını dinlemek için: