Doç. Dr. Doğan Kalafat olası İstanbul depremi hakkında konuştu
Written by Radyo Gedik on 7 Eylül 2023
İyilik Sağlık’a konuk olan Doç. Dr. Doğan Kalafat, beklenen İstanbul depreminin büyüklüğü ve etkileyeceği bölgeleri anlattı.
Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 6 Şubat depremleri, Türkiye’nin deprem gerçeğini tekrar hatırlattı. Özellikle 1999 Marmara depreminden günümüze alınmayan önlemler İstanbul’u tehdit ederken yaşanması beklenen İstanbul depreminin ne zaman ve hangi şiddette yaşanacağı da merak konusu. Füsun Saka ile İyilik Sağlık’a konuk olan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem İzleme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat, Türkiye’de deprem riskini anlattı.
Beklenen Marmara depreminin büyüklüğü kaç olacak?
Doç. Dr. Kalafat depremin büyüklüğünün 7.2 olarak yaşanabileceğini söyledi.
1999 Marmara depreminin öncesinde yaşanan depremleri sıralayan Doç. Dr. Doğan Kalafat, “1939 Erzincan depreminden itibaren Anadolu fay zonunun keşfiyle birlikte ‘tetiklenmiş depremler’ yaşandığını görüyoruz. 1942, 1943, 1944, 1950’li yıllarda büyük depremlerin göçünü görüyoruz. Son olarak da 1967’de Adapazarı Mudurnu Vadisinde yaşanan depremi örnek olarak verebiliriz. Depremlerin göçü demek, büyük depremlerin birbirini tetikleyerek batıya doğru ilerlemesi anlamına geliyor. Bu yüzden de 1999 öncesi Marmara Bölgesini yakından takip ediyorduk. 17 Ağustos depreminden sonra yaşanması beklenen depreme dair gördüğüm, Marmara’da doğu-batı doğrultulu, Büyükçekmece açıklarından Mürefte açıklarına kadar batıya uzanan 70 km’lik bir parça var. Buranın depremselliğine baktığımızda da çok net bir hazırlık aşamasında olduğunu görüyorum. Bu gibi büyük fay zonlarından büyük deprem olmadan önce bir hazırlık aşaması oluyor. Bu aşamayı iyi analiz edersek, yaşanabilecek depremleri de görebiliyoruz. Buna dayanarak Marmara’da yaklaşık 7.2’lik bir deprem bekleniyor” dedi.
“Deprem tahminini herkes yapabilir”
Marmara’da yaşanacak olası depreme dair medyada konuşulanların eksik olduğunu belirten Kalafat, “Rasathanenin internet sitesinde yaşanan tüm depremlerin kayıtları erişilebilir. Ortalama olarak günde 50 deprem yaşanıyor. İki günde bir 3’ün üzerinde, aylık ise 5’in üzerinde iki deprem gerçekleşiyor ortalama olarak. Tüm bu verilere bakarak herkes deprem tahmininde bulunabilir. Fakat deprem tahmini ile depremlerin önceden belirlenmesi aynı şey değil. Depremlerin önceden belirlenebilmesi için 3 soru; nerede, ne zaman, ne büyüklükte soruların hata payları gözetilerek uzun süreli gözlemlerle yanıtlanması gerekiyor. Marmara’da beklenen deprem için ise ne zaman olacağını söylememiz söz konusu değil. Bunun için de geçmişte yaşanan depremlere bakarak tekrarlama periyotlarına bakabiliyoruz. 7 büyüklüğünde bir deprem 50 yılda yüzde 75, 90 yılda yüzde 95 olasılıkla yaşanabilir. Ama bu hiçbir zaman, bu depremin 50 yıl içinde yani 2050’ye kadar olacağını bize ifade etmiyor. Bize verdiği mesaj ise riskin yüksek olduğu. Bunun için de şehri deprem dayanıklı hale getirmek gerekiyor” şeklinde konuştu.
Dolgu alanları tehlike oluşturuyor
Depremin deniz içinde yaşanmasının beklendiği paylaşan Kalafat, bu durumun depremin yıkıcı etkisini azaltabileceğini ama sahil kesiminde zemini ve yapısı kötü olan binaların ise yıkılacağını ekledi: “Zeminin yumuşak olduğu eski dolgu alanları da etkilenecek bölgeler arasında. Burada Tuzla’dan Avcılar’a doğru uzanan bir risk bölgesi olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle Avcılar’ın zemin sorunu da hasar sorununu artırabilir.
Programın tamamı Radyo Gedik podcast kanallarında. Dinlemek için:
