Seçim Öncesi Ticaretteki Güncel Durum Ne Yönde?
Written by Radyo Gedik on 25 Nisan 2023
Ekonomi Sohbetleri’ne konuk olan İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel seçim öncesi ticaretteki güncel durumu paylaştı. Önel, son bir ayda döviz kurundaki artışın, satıcıların kar marjını yüzde 15’ten yüzde 8’e kadar gerilettiğini ekledi.
Her Pazartesi alanında uzman isimleri ağırlayan Ekonomi Sohbetleri’nde bu hafta seçim tarihinin iyice yaklaştığı dönemde seçimin ticarette güncel etkisi konuşuldu. İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel, baskılanmış kur rejiminin ekonomideki olumsuz etkilerine değinerek, “Özellikle son bir ayda Türk lirasındaki değer kaybı yüzde 2,5-3 civarında. Bu da ithal hammadde kullanan işletmeler için büyük bir maliyet baskısı yarattı. Operasyonel maliyetlerde ve hammadde maliyetlerinde bir artış söz konusu. Enflasyonla mücadele edilen şu ortamda da bu maliyet artışını nihai ürün fiyatlarına yansıtmak durumda kalıyoruz. Mayıs ayı için de yeni bir fiyat listesi oluşturmak durumunda kaldık” dedi.
Nakit Sorunu Bayrama Kadar Devam Edebilir
“Reel sektör olarak finansmana erişimde zorluk yaşıyoruz” diyen Önel, “Seçim dönemine girdiğimiz bugünlerde finansmana erişim sorunu had safhaya ulaştı. Bankalar nezdinde düşük limitler söz konusuydu. Bugün ise ticari kredi limitleri maalesef son bir aydır politika faizlerinin çok üzerine çıktı. Özellikle kredilerde BSMV ve sigorta maliyetleri gibi maliyetler çokça arttı. Şu anda en büyük sorunumuz çeklerde. Reel sektör olarak çekleri takasa verip kredi kullanıyorduk. Bazı bankalar ise maalesef 60 günden sonraki çekleri takasa kabul etmiyor. Bu da nakit akışımızı ciddi oranda zedeledi. Şu anda nakitte bayram öncesi sıkışıklık devam ediyor. Bu durum muhtemelen seçim sürecine kadar da devam edebilir” şeklinde konuştu. Karşılıksız çek oranında deprem kaynaklı bir artış olduğunu kaydeden Önel, “Deprem bölgesindeki ticaret sekteye uğradığı için çeklerin tahsil edilmesi de askıya alındı. Ve kısa vadede de bu çeklerde geri dönüş olmayacağını öngörüyoruz. Bu konuda da Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan destek talebimiz oldu. Sonrasında KGF 20 milyar TL gibi bir limitle bu kullanılmayan çekleri biz takasa koyup nakit akışımızı bir süreliğine de olsa dengeleme imkanı bulduk” dedi.
Kar Marjı Daralıyor
Reel sektörün de fiyat artırma konusunda temkinli olduğunu söyleyen Önel, “İç talepte beklenen iyileşme henüz sağlanamadı. Asgari ücret zammı ve EYT kaynaklı bir gelişme olabilir. Perakende satış verilerinde de aşağı yönlü bir ivmelenme söz konusu. En büyük sorunumuz nihai ürüne maliyet artışlarının yanında gerekli karı yansıtamamamız. Bu da müşteri ve pazar kaybına yol açıyor. Dolayısıyla hep kar marjından fedakarlık ediyoruz. Son birkaç yıldır ise üretici artan maliyetlerden dolayı kendi işine yatırım yapamıyor. Öncesinde işletmeler yüzde 15 ila 20 arasında kar marjında çalışırken şimdi bu oran yüzde 8’e gerilemiş durumda. İlerleyen süreçte ise yüzde 5’lik bir kara razı olacağız gibi duruyor” şeklinde konuştu.
Piyasada Uygun Kredi Yok
Politika faizinin yüzde 8,5 olmasına rağmen kamu ve özel bankalardaki faizlerin değişken faiz olduğunu söyleyen Önel, “Biz normalde rotatif kredi dediğimiz kredileri kullanıyorduk. Ve bu yılda bir kez yenileniyordu. Biz üç ayda bir bunların faizini ödüyorduk. Ama şu an 3 ayda bir banka bizden ana parasıyla birlikte faizini tahsil etmek istiyor. Bugün bir yatırım düşündüğünüz zaman 8-10 yıllık bir yatırım bile düşünseniz de piyasada buna uygun bir kredi yok” diye vurguladı.
İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel’in konuk olduğu Ekonomi Sohbetleri’nin tamamını buradan izleyebilirsiniz.