Varlık Dergisi Kasım Sayısında “Sanat Terapisi”ni Merkezine Alıyor

Varlık dergisinin kasım sayısı “Sanat Terapisi” başlıklı dosya konusu ile yayımlandı.

Edebiyattan resme, felsefeden sanat tarihine, fotoğraftan sinemaya geniş bir alanda yazılar, söyleşiler yayımlayan Varlık bu ay da Resim Sanatı, Türkçe Günlükleri, Nasıl Anlatılır, Yeni Şiirler / Öyküler Arasında köşeleri ve son çıkan kitapların tanıtıldığı Kitaplar Arasında bölümüyle okurlarıyla buluşuyor.

Sanat Terapisi dosyasında neler var? 

Funda Sancar Yılmaz, “Sanatın İyileştirici Gücü” başlıklı yazısında “yaralı şifacı miti”nin
terapideki önemini vurguluyor; sanat terapisinin temel ilkelerini anlatırken Margaret Naumburg,
Edith Kramer gibi alanın öncülerine değiniyor. “Sanat terapisi aracılığıyla danışan kendisine ağır
gelen duygu ve düşünceleri sanat nesnesine aktarır. Danışan bu nesne sayesinde sadece duygu ve
düşüncelerini taşıyabilmekle kalmaz aynı zamanda onlara belli bir mesafeden (estetik mesafe)
bakmaya başlar. Bu mesafeli bakış, meselesini yargılamadan ele alıp derinlemesine çalışabilmeyi
mümkün kılar,” diyor.

Sanat iyileştirir mi sorusuna yanıt aranıyor? 
Bilge Arslan, “Sanat ve Terapi Nasıl Birlikte Çalışır?” sorusuna danışanlarla deneyimlerini
aktararak, özellikle bibliyoterapiden örnekler vererek yanıt veriyor. Yaratıcılık ile oyunu bir
araya getiren sanat terapisinde güzel ve estetik bir sonuca ulaşılmak istenmediğini, sürecin
ifadenin dışavurumu şeklinde görülmesi gerektiğini vurguluyor. “Sanatın iyileştirici gücü ve
terapinin bilimsel dayanakları ile birleştirilerek kullanılan bu psikoterapi yöntemi; aktif olarak
üretme, yaratıcı süreç, teorik bilgi ve deneyimi içerir,” diyor.

Sinema seyirci için bir ayna mı?

İlk iki yazı terapi cephesinden sanata bakarken, Aslı Ildır, “Sonsuz Bir Ayna Hayali:
Sinema ve Psikanaliz” başlıklı yazısında sanat cephesinden söz alıyor. Sessiz filmlerden
sürrealistlere, sinema-psikanaliz ilişkisinin kuramsallaştığı 1970’lerden günümüze
beyazperdenin seyirci için bir ayna olup olamayacağını sorguluyor. Althusser’in aygıt
(apparatus) kavramını sinemaya uyarlayan Jean-Louis Baudry ve Christian Metz gibi isimlerin
görüşlerini merkeze alıyor. Mulholland Çıkmazı filmindeki Club Silencio sahnesini inceliyor ve
“Terapide iyileştiren, sanatta hasta edebilir. Çünkü psikanaliz kişiyi biricikliğiyle kutsar, ona
sadece onun sığabileceği bir ev inşa eder (…). Kendine yeni bir ev kurmak, eskisinin yasını
tutmaktır, kaybı kabullenmek. Sinema ise seyircisine eve dönüş bileti vaat eder, biricik olduğu
illüzyonuyla onu haz ve acıya boğar, aldatır, ardından yalnız bırakır,” diyor.