AKADEMİK PODCASTLER: Hormon Bozuklukları Hangi Hastalıklara Neden Olur?

Akademik Podcastler, İstanbul Gedik Üniversitesi’nin alanındaki uzman akademisyenlerini sizlerle buluşturmaya devam ediyor. Akademik Podcastler’in yeni bölümünde Beslenme ve Diyetetik Doktor Öğretim Üyesi Gonca Güzel Ünal hormon bozuklukları ve neden olduğu rahatsızlıklar yanında hormon bozukluğuna bağlı beslenme sorunlarını anlattı. Hormon bozukluğunun temel neden ve göstergelerini anlatan Ünal, “Hormon bozukluğu, vücuttaki hormon seviyelerinin dengesizleşmesi sonucu ortaya çıkar. Bu bozukluklar, pek çok farklı şekilde kendini gösterebilir: kilo alma ve verme zorlukları, yorgunluk, saç dökülmesi, cilt problemleri, enfeksiyonlara yatkınlık, hatta hamilelik gibi durumlarla ilgili sorunlar. Hormon bozukluğu olan bir bireyin, normal bir şekilde kilo vermesi, odaklanabilmesi ve yüksek enerji seviyelerine ulaşması gerçekten zordur. Bunlar, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Örneğin, Polikistik Over Sendromu  gibi hastalıklar, genç kızları etkisi altına alır. Bu hastalık; tüylenme, erkeklik hormonlarının artışı, insülin direnci, yağlanma, saç dökülmesi gibi sorunlara yol açabilir.”

Hormon Bozukluklarında Beslenmenin Rolü

Beslenme, hormon bozukluklarını yönetmenin önemli bir parçasıdır. Polikistik Over Sendromu gibi durumlarda, kan şekeri kontrolü çok önemlidir. Uzun yıllar boyunca, hormon bozukluklarına bağlı olarak doğum kontrol hapları önerilmiştir. Ancak günümüzde yapılan araştırmalar, insülin direncinin öncelikli olarak tedavi edilmesi gerektiğini göstermektedir. Ayrıca, bazı takviyeler ve düzenli egzersizle kan şekeri düzeylerinin dengelenmesi, hormon bozukluklarına bağlı sorunları çözebilir.

İnsülin direnci, metabolik sendrom gibi sorunlar, ülkemizde oldukça yaygındır. Yapılan araştırmalar, insülin direnci oranının yüzde 35 civarında olduğunu göstermektedir. Ayrıca, obezite ve kanser oranları da hızla artmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli faktör, beslenmenin hormon sağlığındaki etkisidir.

Omega-3 ve Hormon Sağlığı

Bir diğer önemli konu ise omega-3 tüketimidir. Ülkemiz denizlerle çevrili olmasına rağmen, balık tüketimi oldukça düşüktür. Omega-3, insülin direnci, obezite ve metabolik sendrom gibi problemlerin tedavisinde oldukça etkili bir bileşiktir. Omega-3 yağ asitlerinin inflamasyonu azalttığı bilinmektedir. Haftada en az iki gün balık yemek, ceviz, semizotu, deniz börülcesi gibi gıdaları tüketmek, omega-3 alımını artıracaktır.

Hormon Bozukluğuna Neden Olan Diğer Faktörler

Hormon bozukluğuna neden olabilen diğer faktörlerden biri de plastikler ve hormon bozucu kimyasallardır. Temizlik ürünleri, parfümler, kozmetik ürünler gibi maddeler, vücutta hormonel dengeyi olumsuz etkileyebilir. Özellikle kimyasal içerikli temizlik malzemelerinin yerine doğal ürünler tercih edilmesi önemlidir. Ayrıca, çocukların da bu kimyasallara maruz kalmaması sağlanmalıdır.

Paketli Gıdalardan Uzak Durun

Son yıllarda paketli gıdaların içinde, özellikle mısır şurubu gibi ucuz ve yaygın tatlandırıcılar bulunuyor. Bu maddeler, insülin direnci ve hormon bozukluklarına neden olabilir. Çocuklarınızın bu tür ürünlerden uzak durması önemlidir.

Stresin Hormonlar Üzerindeki Etkisi

Stres, hormon bozukluklarını tetikleyen bir diğer önemli faktördür. Adrenal bezlerimiz stresle başa çıkmak için kortizol üretir. Ancak sürekli stres altında olmak, kortizol hormonunun dengesizleşmesine yol açar ve bu da sindirim sistemimizden hormonlarımıza kadar birçok sistemi olumsuz etkiler. Stresle başa çıkmak için yoga, meditasyon, egzersiz gibi rahatlatıcı aktiviteler yapmak çok önemlidir.

Kadınlarda Hormon Bozuklukları

Kadınlarda hormon bozuklukları daha yaygındır. Her ay yaşanan hormonal değişimler, gebelik, emzirme ve menopoz gibi dönemlerdeki değişiklikler, kadınları daha fazla etkiler. Bu yüzden kadınların hormon sağlıklarına özen göstermeleri gerekir. Hormonel bozukluklarla başa çıkabilmek için düzenli beslenme, egzersiz ve stres yönetimi gibi faktörler büyük önem taşır.