Festivalde Carmen Rüzgarı
Written by abayraktar on 1 Ağustos 2022
Bu yıl Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşen 13. İstanbul Opera Festivali’nde gösterilen Carmen, Fransız besteci Bizet’nin eseri olsa da aslında Türkiye’ye tanıdık olan dokuyu içeriyor. Bir tütün işçisi olan Carmen yaşadıkları ve çevresiyle Orhan Kemal’in de eserlerinde yer verdiği Cibali Tütün Fabrikası’ndaki işçi kızlardan biri olabilir mi?
1830’lu yılların İspanyasında geçen Carmen, yazıldığı dönemde geleneksel ahlak anlayışını ters yüz ettiği için afişlerden kaldırılsa da günümüzde bir opera klasiği olarak bestecisi Georges Bizet’in en önemli eseri arasında gösteriliyor. Eserin ilk gösterildiği 3 Mart 1875’teki olumsuz eleştirilerden üç ay sonra 37 yaşında hayata veda eden Bizet, eserinin başarısını göremese de grand opera klasikleri arasında gösteriliyor hala ilgiyle izleniyor. 13. İstanbul Opera Festivali’nde Carmen, festivalin bu yılki mekanı Haliç Kongre Merkezi’nde gösterilmesi de bir tesadüfü beraberinde getirdi. 1980’lı yıllara kadar fabrikalara ev sahipliği yapan Haliç kıyıları tütün fabrikasında işçi olan Carmen’in tutkulu aşk hikayesini sanatseverler ile buluşturmuş oldu. Aydınlık gerçekçi yazar Orhan Kemal’in eserleriyle edebiyatımızda yer bulan tütün ve diğer fabrika işçilerinin içinde bir Carmen mutlaka vardır diye düşünmeden edemiyor insan. Şu anda üniversite binası olarak kullanılan Cibali Tütün Fabrikası’na komşu olan Sütlüce’de gösterilen Carmen, tarihi bir tesadüfün yanında İstanbul’un dönüşümünü de bir kanıtı.
Bir zamanlar fabrikalara ev sahipliği yapan işçi mahalleleri artık kültür ve sanat gösterimlerinin yapıldığı alanlara dönüşmeye başladı. Bir yandan Kasımpaşa’da inşası devam eden Tershane İstanbul, kültür ve sanata da geniş bir yer ayrılacağı iddia edilse de daha çok turizm odaklı bir alan olacağa benziyor.
Çocuk Korosu da Sahnedeydi
Yoğun ilgiyle takip edilen eser, aynı zamanda Devlet Opera ve Balesi bünyesinde dört yıl önce kurulan çocuk korosunun da mezuniyetlerinde katıldığı bir gösterim oldu. Devlet Opera ve Balesi bünyesinde böyle bir koronun yer alması ve çocuk sanatçılara böyle önemli bir gösterimde yer verilmesi oldukça önemli. Bu konuda çocuk korosu şefi Sercan Gazeroğlu’nu ayrıca tebrik etmek gerekir.
Bu zamana kadar 19 farklı prodüksiyon ile Carmen’e hayat veren Rumen mezzo-soprano Ramona Zaharia’nın yer aldığı gösterimde ‘Don Jose’yi Ali Murat Erengül, ‘Escamillo’yu ise Murat Güney yorumladı. Carmen ünlü İtalyan Rejisör Vincenzo Grisostomi Travaglini’nin prodüksiyonu ve Ayşem Sunal Savaşkurt’un koreografisi ile hazırlandı. Gösterim sayesinde dünyaca ünlü bir mezzo sopranonun yorumunu da Türkiye’de izleme fırsatı yakalamış olduk.