Tabutu Bile Yaftalı: Fatma Nudiye
Written by Ece Çokal on 9 Ekim 2021
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları’nın yeni oyunu Yaftalı Tabut, 1930’lu yılların bağımsız aydını Fatma Nudiye Yalçı’nın hayatını konu alırken, dönemin sosyalist hareketine de ışık tutuyor. Nazım Hikmet ve Hikmet Kıvılcımlı da hikayesinde Yalçı’na eşlik ediyor
Suat Derviş, Melek Kobra, Afife Jale ve Fatma Nudiye Yalçı… Türkiye, son zamanlarda artan kadın mücadelesi ile kadın entelektüellerini tekrar keşfetmeye devam ediyor. Suat Derviş’in kitapları İthaki Yayınları ile tekrar okuyucuyla buluşuyor, son olarak yazarın Şoför Mustafa kitabı raflardaki yerini aldı. Darülbedayi’de rol alan ve Toto Karaca, İsmail Dümbüllü, Şevkiye May gibi isimlerle çalışan ve babası Muhlis Sabahattin Ezgi’nin Ayşe Opereti’nde rol alan Melek Kobra’nın yaşamı İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Yeşim Koçak’ın oyunculuğu ile sahnelere taşındı. Son olarak Şehir Tiyatrosu yeni sezonda bir kadın hikayesi daha ekleyerek Türkiye’nin kadın entelektüellerini tiyatroseverlere hatırlatmaya devam ediyor.
Çok Yönlü Bir Entelektüel
Bilgesu Erenus’un yazdığı, Yelda Baskın’ın yönettiği Yaftalı Tabut, erkek egemen bir dünyada okuyan ve sorgulayan bir kadın olan Fatma Nudiye Yalçı’nın hayatına odaklanırken kendisine yakıştırılan “yaftaları” da ele alıyor. Araştırırken ve çalışırken bu “yaftalarla” mücadele etmek zorunda kalan Yalçı’nın mücadelesi ve özgürlük talebi de sahneye taşınıyor. Pedagog, gazeteci, çevirmen, felsefeci ve çocuk öyküsü yazarı gibi birçok yönü olan Fatma Nudiye aynı zamanda Türkiye’nin ilk kadın oyun yazarı. Bu anlamda İstanbul Şehir Tiyatroları’nda yaşamının sergilenmesinin ayrı bir önemi var.
Nazım Hikmet ve Hikmet Kıvılcımlı da Sahnede
Oyun sadece Fatma Nudiye’nin değil, dönemin entelektüellerine de yer veriliyor. Yaftalı Tabut, Fatma Nudiye’nin birlikte aşk yaşadığı ve 11 Ekim’de ölümünün 50. Yıldönümünde anılacak Hikmet Kıvılcımlı’ya selam duruyor. Oyun sayesinde ikilinin sadece bir aşk değil, birlikte yayınevi kurmasını ve bilimsel sosyalizmin Türkiye’de tanınması çalışmaları yürüttüklerini de öğreniyoruz. 1951 tarihi Donanma Davası’nda Fatma Nudiye ile Yolları Kesişen Nazım Hikmet de Yaftalı Tabut’un selam durduğu değerlerimizden.
Büyük bedeller ödeyerek günümüzdeki kadın hareketinin gelişmesine omuz veren entelektüellerinden Fatma Nudiye’nin yaşamını anlatan Yaftalı Tabut’un dramaturgisini Gökhan Aktemur, koreografisini Senem Oluz, müziğini Burçak Çöllü ve dekor ile kostüm tasarımını Nihal Kaplangı üstleniyor. Bensu Orhunöz, Ceren Hacımuratoğlu, Lale Kabul, Nazan Yatgın Palabıyık, Selin Türkmen, Şenay Bağ, Yeşim Mazıcıoğlu anlatı geleneğini koruyan bir üslupla ve sadelikle Fatma Nudiye’nin “yaftalar”la mücadelesini sahneye taşıyor.
Bilgesu Erenus’un yazdığı Yelda Baskın’ın yönettiği Yaftalı Tabut, sezon boyunca İstanbul Şehir Tiyatroları sahneleri’nde izlenebilir.