Anksiyetenin Çözümü Uzmanlarda
Written by Ece Çokal on 7 Ekim 2021
Çağımızın en önemli sorunlarından anksiyete, Füsun Saka’nın hazırlayıp sunduğu İyilik Sağlık’ta ele alındı. Bu haftanın konuğu psikolog Şeyda Nur Çelebi, genetik ve çevresel etkilerin tetiklediği anksiyeteyi konuştu.
Her Salı saat 13.00’te bireysel ve toplumsal sağlığa dair konuları ele alan ve alanında uzman isimleri konuk eden Füsun Saka, bu haftaki İyilik Sağlık programında anksiyeteyi konu aldı. Ağır kaygı bozukluğu olarak tanımlanabilecek anksiyetinin sebeplerini ve yaşama etkilerinin konuşulduğu programda anksiyete üzerine çalışan psikolog Şeyda Nur Çelebi, kaygının temelde yaşamda kalma dürtülerini harekete geçirdiğini söyledi: “Kaygı, insanlığın ilk çağlarından beri insanın yaşamda kalmasını sağladı. Fakat yüksek düzeyde kaygı uzun ve kısa vadede yaşamımızı olumsuz etkiliyor. Ortada bir sebep yokken kişinin kendini kötü hissetmesi yönetilmesi gereken bir kaygı.”
Genetik Yatkınlık Etkili
Anksiyetenin travma sonrası stres bozuklukları, fobiler, panik bozukluklar gibi 10 dala ayrıldığını söyleyen Çelebi, ailede görülen kaygı bozukluğu türlerinin gelecek nesilleri de etkileyebileceğini belirtti: “Aile geçmişinde kaygı bozukluğu olan bireyler, diğer bireylere göre anksiyeteye daha yatkın oluyor. Genetik faktörün yanında yetiştirilme şekli de etkili. ‘Hava kararmadan gel, sokaklar tehlikeli olabilir’ gibi basit görülen uyarılar da anksiyeteye sebep olabiliyor. Bu söylemlerle büyümüş çocuklar, yetişkinliklerinde kaygı bozukluğu yaşayabiliyor.”
Zihin 24 Saat Çalışır
Bireyin yaşamında kaygının normal bir durum olduğunu belirten Çelebi, “Yeni bir çevreye girildiğinde kişi kaygı hissedebilir. Bunun sebebi de beynimizin sürekli fikir üretmesi. Bu fikirler olumlu veya olumsuz olabiliyor. Olumsuz fikirler arasında bireyin zihninde kurduğu kabul edilmeme durumu yer alıyor. Bu durum yaygın bir anksiyete türü.” Görüşmelerinde ilk olarak danışanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyen durumları ele aldığını ekledi: “İlk öncelikle bedensel bir tarama yapıyorum. Fiziksel olarak kişinin sağlık durumunu tespit ediyorum. Sonrasında görüşmelere başlıyoruz.”
Bilgi Kirliliği Engellenmeli
Anksiyete hakkında yanlış bilgilerin kişilerin yaşam konforunu etkilediğini söyleyen Çelebi şu örnekleri verdi: “Kalp çarpıntısını artıracağı endişesiyle kahve içmeyen danışanlarım oldu. İnternetten okudukları bir yazı ile yanlış fikir sahibi olabiliyorlar. Asıl anksiyeteyi artıran bu gibi bilgi kirlilikleri.” Meditasyon ve nefes egzersizliklerinin tek başına anksiyeteye çözüm olamayacağını söyleyen Çelebi, “Bireyin destek alması için bilimsel olarak kanıtlanmış kitapları öneriyorum. Nefes egzersizlerinin bir danışman olmadan yapılması bireye zarar verebiliyor. Doğru nefes ve uyku verimliliği çok önemli Beden ve ruh sağlığını birlikte korumak için hafif tempo yürüyüşü de tavsiye ediyorum.”
Psikolog Şeyda Nur Çelebi’nin konuk olduğu Füsun Saka’nın hazırlayıp sunduğu İyilik Sağlık programını buradan dinleyebilirsiniz: